Ωρίων
Δύσκολα θα το αποκαλούσα «σύγχρονο κρητικό μέλος»: οι μελωδικοί του οδοί είναι χιλιοβαδισμένοι κι η ενορχήστρωση, αν και υπερκαλύπτει τη Μεσόγειο (λύρα, νέι, ζαρμπ, τσέλο, γκάιντα, κιθάρα, divan, cura, kopuz, baglama, λαούτο, μπεντίρ…), σέβεται τις τοπικότητες που την αιμοδοτούν. Ούτε όμως κι η παράδοση θ’ άντεχε να το διεκδικήσει: δεν τηρεί θέσφατα ο αληθινά προσωπικός λυρισμός…
Αργύρης Ζήλος, Αθηνόραμα
Πρωτογνώρισα τον κ. Πετράκη μέσω της δουλειάς του με τον Ross Daly, και αγόρασα τον δίσκο τυχαία. Χαίρομαι που το έκανα. Τα δείγματα δεν τιμούν τα πλήρη κομμάτια όπως τους αξίζει.Διάβασα τη φράση «Γυαλίζοντας το Διαμάντι» σε μια συνέντευξη με τον Bill Bruford (ναι, ο ντράμερ των King Crimson, Earthworks). Αυτή είναι και η καλύτερη περιγραφή των όσων έκανε ο Στέλιος με το άλμπουμ του· όλη του η δουλειά με πολυπολιτισμικούς πολυοργανοπαίχτες εφαρμόστηκε σ’ αυτόν τον καρπό (τον Ωρίων) στην εντέλεια.
Συνήθως η ελληνικής και κρητικής μουσικής μου φαίνεται κατά μεγάλο μέρος ξέφρενα πανηγυρική: στροβιλιστές αλυσίδες μελωδιών με πολύ σταθερό και ενδιαφέρον ρυθμό. Δύο σπουδαίες προσθήκες σ’ αυτόν τον δίσκο είναι η συχνή χρήση γκάιντας και η χρήση κιθάρας φλαμένκο. Θα ήταν τρελό ν’ αναφέρουμε όλα τα όργανα που χρησιμοποιούνται. Γενικά, το άλμπουμ συμπεριλαμβάνει κρουστά, έγχορδα και πνευστά από την κυρίως Ελλάδα, την Κρήτη, την Ισπανία, την Ινδία, τη βόρεια Αφρική, το Ιράν, την ανατολική Ευρώπη και τη δυτική κλασική παράδοση.
Το αξιοσημείωτο σ’ αυτό το άλμπουμ (κάτι που δεν συμβαίνει και τόσο συχνά στην πολιτισμική μουσική) είναι το ότι πρόκειται για συγκερασμένο, συμφωνικό ήχο. Οι καλλιτέχνες της μουσικής του κόσμου, σε συνεργασία, μοιάζουν να θέλουν να βάλουν το μουσικό τους λιθαράκι ανά πάσα στιγμή: το αποτέλεσμα είναι ότι όλοι αυτοσχεδιάζουν μαζί πολύ ωραία, αλλά αναιρείται το δυνητικό εύρος του έργου. Έτσι οι παίχτες είναι πολύ καλοί στο να δημιουργούν κομμάτια με μια και μοναδική ουσία ή αίσθημα. Το άλμπουμ αυτό έχει πολύ πιο προσχεδιασμένο-συμφωνικό ήχο, σαν να ταξιδεύτηκαν και να μελετήθηκαν πολλοί διαφορετικοί μουσικοί δρόμοι και ιδέες, προτού αποφασιστεί η εφαρμογή μέσα στη μελωδία. Οποιοδήποτε κομμάτι π.χ. θα έχει σημεία όπου παίζουν «τούτα» τα όργανα αλλά όχι «εκείνα» και το αντίστροφο. Επιπλέον τονίζονται οι ικανότητες κάθε οργανοπαίχτη αλλά ποτέ δεν κυριαρχούν για μεγάλο διάστημα.
Στα πρώτα τέσσερα κομμάτια, πρόκειται για ένα φανταστικό άλμπουμ κρητικού τύπου. Αλλά τα κομμάτια 5 και 6 αποτελούν την εξαίρεση που το ανεβάζει σε άλλο επίπεδο. Το πρώτο ξεκινά με καταπληκτική εισαγωγή τύπου φλαμένκο, που συνεχίζει με στίχους σε πανέμορφη εκτέλεση, οι οποίοι υποστηρίζονται από ευαίσθητη κιθάρα και σιγανό ρυθμό bendir. Η λυρικότητα της μελωδίας τονίζεται στις χορωδιακές αρμονίες λύρας, τσέλου και φλάουτου. Το 6 ξεκινά επίσης με την κιθάρα πρωτοπόρο και μεταμορφώνεται ξαφνικά, σε ανύποπτο χρόνο, σε ταχύτατο βαλκανικό λαϊκό ρυθμό. Παρά τη μεγάλη διάρκεια του κομματιού (8,5 λεπτά), δεν νιώθεις ποτέ ότι επαναλαμβάνεται, αντίθετα κινείται συνεχώς μέσα από μια σειρά διαφορετικών μελωδικών παραλλαγών και επιλεγμένων οργάνων.
Όλα όσα αγαπώ στον μεσογειακό ήχο, συνδυασμένα με άλλα στοιχεία: φλαμένκο, καρνατικό (νότιας Ινδίας), περσικό και βαλκανικό. Όλα τα στοιχεία εφαρμόζονται με εξαιρετική ποιότητα παραγωγής και υπηρετούν απόλυτα τη μουσική στο σύνολό της. Ίσως το μόνο που θα πρέπει να απασχολεί τον Στέλιο Πετράκη είναι το ερώτημα, μετά από ένα άλμπουμ τέτοιας σπουδαιότητας, που θα πάει από εδώ και πέρα;
Seth Premo (Broomfield, CO), Γυαλίζοντας το διαμάντι, 27 Ιουλίου 2009
Από την πλούσια σε ήχους και σε μουσικά ταλέντα Κρήτη, έχουν ξεχωρίσει τα τελευταία χρόνια ορισμένοι μουσικοί που, άτυπα, έχουν αναλάβει να συνδέσουν την παράδοση και την ιδιαίτερη τέχνη της κρητικής μουσικής με ό,τι συμβαίνει στον υπόλοιπο κόσμο. Ένας τέτοιος μουσικός είναι ο Στέλιος Πετράκης, λυράρης αλλά και οργανοποιός, μαθητής του Ρος Ντέιλι και συνεργάτης σημαντικών ξένων μουσικών όπως των μελών της μουσικής οικογένειας Σεμιρανί, από το Ιράν κ.α.
Πλούσια και σε συνεργασίες η μουσική του διαδρομή, λιγότερες οι προσωπικές του δουλειές, η αθόρυβη πορεία του Στέλιου Πετράκη έχει το βλέμμα στραμμένο στις μουσικές συναντήσεις με τις παραδόσεις κοντινών στην Ελλάδα περιοχών. Το καινούριο του άλμπουμ, ηχογραφημένο εξ’ ολοκλήρου στο δικό του σύγχρονο στούντιο Mohlos στην Κρήτη, δηλώνει με πολλούς τρόπους την “ανεξαρτησία” του και την ιδιαιτερότητα της κρητικής παράδοσης, η οποία φωτίζεται τόσο μέσα από τη συμμετοχή ξένων μουσικών όσο και από τη χρήση διαφορετικών οργάνων παραδοσιακών, όπως το μπουλγαρί ή το ιρανικό “ταρ”, και σύγχρονων, ελληνικών και μη.
Το αποτέλεσμα είναι ένα μικρό αριστούργημα. Στη μελωδικότητα που αποπνέει, στον ανάλαφρο τρόπο με τον οποίο η κατά τα άλλα ισχυρή κρητική ταυτότητα μπαινοβγαίνει στο προσκήνιο, στους θαυμάσιους αυτοσχεδιασμούς των, νέων στην πλειονότητα, μουσικών. Και βέβαια στην αρχιτεκτονική του ήχου όπου κανένα όργανο, από τα δεκάδες που χρησιμοποιούνται δεν ακούγεται περισσότερο έντονα απ’ ότι χρειάζεται, κανένα δεν καπελώνει τα υπόλοιπα και όλα μαζί υπηρετούν υπέροχα τις συνθέσεις. Το ίδιο λιτή είναι η παρουσία της φωνής: λίγες και διαλεχτές μαντινάδες που εκφέρονται ιδανικά από τις φωνές του Γιώργη Ξυλούρη (Ψαρογιώργη) και του Βασίλη Σταυρακάκη. Η δε εναρκτήρια οργανική σύνθεση του Στέλιου Πετράκη “Βόρεια μονοπάτια”, με τη θεσπέσια ερμηνεία του Γιώργου Καλούδη στο τσέλο, είναι από τις ομορφότερες που έχουν ακούσει τα αυτιά μου.
Λεωνίδας Αντωνόπουλος, World & Music
Ο τιτάνας Ωρίων, εγγονός του Μίνωα, είχε εξαιρετική ομορφιά και δύναμη, περπατούσε πάνω στα κύματα και τόξευε αλάνθαστα τα άγρια θηρία… Όταν τον τύφλωσαν δεν απελπίστηκε αλλά πήγε και βρήκε τον Ήλιο, που του χάρισε το φως του. Όταν ερωτεύτηκε παράφορα την Πλειόνη, την κυνηγούσε χρόνια με τις εφτά κόρες της χωρίς να μπορέσει να την αγγίξει. Στο τέλος οι θεοί τους έκαμαν άστρα.
Ο Ωρίων από τότε κυνηγά την Πλειόνη (την όμορφη Πούλια) στον ουρανό χωρίς να την φτάνει…Οι ωραίοι αυτοί συμβολισμοί, η ομορφιά, η δύναμη, ο Ήλιος και το φως, η εξαφάνιση του κακού, ο αγώνας για το ιδανικό που ποτέ δεν φτάνομε, έδωσαν το όνομα του μυθικού τιτάνα στο cd αυτό. Αλλά και ένας ακόμη λόγος. Οι εκλεκτοί φίλοι που συνεργάζονται στο δίσκο αυτό περπάτησαν κι αυτοί πάνω από τα κύματα για να Άρθουν από τις μακρινές πατρίδες τους στην Κρήτη, όπως ακριβώς κάνουν και οι μουσικές παραδόσεις, αιώνες τώρα και είναι ο καθένας απΆ αυτούς ένας μικρός Ωρίων στον παγκόσμιο καλλιτεχνικό ουρανό.
Τους ευχαριστώ όλους από καρδιάς, όπως και τους εκλεκτούς φίλους και συνεργάτες από την Κρήτη…ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Το «καστ» των μουσικών που συμμετέχουν αγγίζει τα όρια της «υπερπαραγωγής» για το είδος της μουσικής αυτής και περιλαμβάνει τους κορυφαίους τραγουδιστές της Κρήτης Γιώργη Ξυλούρη και Βασίλη Σταυρακάκη, τη Μαρία Σίμογλου γνωστή και από το προγούμενο cd του Στ. Πετράκη και Bijan Chemirani «kismet» καθώς και διεθνούς φήμης μουσικούς από διάφορες παραδόσεις όπως Bijan Chemirani και Hammidreza Khabazzi (Zarb και Tar -Περσία), Efren Lopez (Viellaroue – Ισπανία), Kevin Seddiki (Κιθάρα – Γαλλία), Giorgi Petrov (Gadulka – Βουλγαρία), καθώς και τους εξαιρετικούς συνεργάτες και φίλους Γιώργη Μακρή (γκάιντα) , Γιώργο Καλούδη (cello) , Κώστα Μερετάκη και Παναγιώτη Κατσικιώτη (νταούλι) Χάρη Λαμπράκη (νέυ) και Μιχάλη Καλκάνη (ακουστικό μπάσο). Το cd περιλαμβάνει έξι συνθέσεις του ιδίου σε στίχους των Μήτσου Σταυρακάκη και Γιάννη Πετράκη.
Τέλος, την τεχνική επιμέλεια και επεξεργασία του cd που αξίζει να σημειωθεί πώς ξεκίνησε και τελείωσε εξΆ ολοκλήρου στην Κρήτη και είναι το πρώτο του νέου στούντιο που ο Στ. Πετράκης έχει ετοιμάσει στο Μόχλος (Mohlos Studio), έχει ο διάσημος Ιταλός τεχνικός Silvio Soave ο οποίος ταξίδεψε ειδικά γι αυτόν το λόγο στο νησί.
Θεσσαλονίκη – Οδηγός Διασκέδασης
Στην Κρήτη, το νησί της σημαντικής και μακρόχρονης μουσικής παράδοσης και των μεγάλων καλλιτεχνών της παραδοσιακής μουσικής, νέοι καλλιτέχνες προσπαθούν να συνδέσουν τη μουσική παράδοση του τόπου τους με άλλες ενδιαφέρουσες μουσικές του κόσμου πάντοτε με σεβασμό στην πολιτιστική κληρονομιά ,αλλά προσθέτοντας και τις δικές τους νότες, τη δική τους σύγχρονη οπτική γωνία στις δημιουργίες τους.
Ένας απο αυτούς είναι και ο Στέλιος Πετράκης, μαθητής του Ross Daly και συνεργάτης σημαντικών Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών και μουσικών, ο οποίος με την αθόρυβη αλλά αξιοσημείωτη καλλιτεχνική του δραστηριότητα τα τελευταία χρόνια επιδιώκει και συμβάλλει στη μουσική συνάντηση της κρητικής μουσικής παράδοσης με άλλες μουσικές παραδόσεις γειτονικών κυρίως χωρών και περιοχών.
Ο Στέλιος Πετράκης έχοντας στο ενεργητικό του δύο δισκογραφικές δουλειές -“Οι δικοί μου φίλοι” και “Kismet”-παρουσιάζει τη νέα του δουλειά με τίτλο “Ωρίων” ,η οποία ηχογραφήθηκε στο προσωπικό στούντιο του συνθέτη (Mohlos) στην Κρήτη και αποτελεί ένα σημαντικό δημιούργημα που αποδεικνύει ότι η παραδοσιακή κρητική μουσική παρά την ιδιαιτερότητα της μπορεί να συναντήσεις ήχους άλλων μουσικών παραδόσεων και να εκφραστεί μέσα απο μια σύγχρονη οπτική γωνία.
Διεθνούς φήμης μουσικοί απο διάφορες μουσικές παραδόσεις συνεργάστηκαν με το Στέλιο Πετράκη και τους άλλους φίλους του μουσικούς…διαφορετικά παραδοσιακά μουσικά όργανα συνυπήρξαν στους αυτοσχεδιασμούς των καλλιτεχνών αποδεικνύοντας ότι η διαφορετικότητα μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία ενός αρμονικού μουσικού αποτελέσματος.Η αρμονική ισορροπία των οργάνων και των ήχων ,η παρουσία της κρητικής παράδοσης πότε διακριτική και πότε υποβλητική,οι λιτές ερμηνείες παραδοσιακών κρητικών μαντινάδων απο τους συνεργαζόμενους ερμηνευτές…όλα αποπνέουν μια μελωδικότητα και μια μετρική ισορροπία που κερδίζουν την προσοχή του ακροατή.Στις αξιοσημείωτες στιγμές του δίσκου η εναρκτήρια οργανική σύνθεση του Στέλιου Πετράκη “Βόρεια μονοπάτια”, με τη θεσπέσια ερμηνεία του Γιώργου Καλούδη στο τσέλο και η μελωδία του ‘’Ωρίων και Πλειόνη’’ που απογειώνεται με το δυναμικό παίξιμο των μουσικών οργάνων.
Οι ωραίοι συμβολισμοί του μύθου του τιτάνα Ωρίωνα,που οι θεοί τον έκαναν άστρο- η ομορφιά, η δύναμη, ο Ήλιος και το φως, η εξαφάνιση του κακού, ο αγώνας για το ιδανικό που ποτέ δε φτάνουμε,-έδωσαν το όνομα του μυθικού τιτάνα-αστερισμού στον δίσκο αυτό…έναν δίσκο που σίγουρα αποτελεί ένα μικρό Ωρίωνα στον ουρανό των σημαντικών καλλιτεχνικών δημιουργιών…
Οι συντελεστές του δίσκου…
Το επιτελείο των μουσικών που συμμετέχουν αγγίζει τα όρια της «υπερπαραγωγής» για το είδος της μουσικής αυτής και περιλαμβάνει τους κορυφαίους ερμηνευτές της κρητικής μουσικής Γιώργη Ξυλούρη και Βασίλη Σταυρακάκη, τη Μαρία Σίμογλου γνωστή και από το προγούμενο cd του Στ. Πετράκη ,διεθνούς φήμης μουσικούς από διάφορες παραδόσεις όπως Bijan Chemirani και Hammidreza Khabazzi (Zarb και Tar -Περσία), Efren Lopez (Viellaroue – Ισπανία), Kevin Seddiki (Κιθάρα – Γαλλία), Giorgi Petrov (Gadulka – Βουλγαρία), καθώς και τους εξαιρετικούς συνεργάτες και φίλους του Στέλιου Πετράκη Γιώργη Μακρή (γκάιντα) , Γιώργο Καλούδη (cello) , Κώστα Μερετάκη και Παναγιώτη Κατσικιώτη (νταούλι) ,Χάρη Λαμπράκη (νέυ) και Μιχάλη Καλκάνη (ακουστικό μπάσο). Το cd περιλαμβάνει έξι συνθέσεις του Στέλιου Πετράκη σε στίχους των Μήτσου Σταυρακάκη και Γιάννη Πετράκη.
Τέλος, την τεχνική επιμέλεια και επεξεργασία του cd που αξίζει να σημειωθεί πώς ξεκίνησε και τελείωσε εξ’ ολοκλήρου στην Κρήτη και είναι το πρώτο του νέου στούντιο που ο Στ. Πετράκης έχει ετοιμάσει στο Μόχλος (Mohlos Studio), έχει ο διάσημος Ιταλός τεχνικός Silvio Soave ο οποίος ταξίδεψε ειδικά γι αυτόν το λόγο στο νησί.
Γιώργος Τζαγάκης, Ορφέας
