1993-2005

Στην Αθήνα πρώτο μου μέλημα ήταν να συνεχίσω τη μαθητεία μου δίπλα στο Ross. Τον βρήκα και τον ρώτησα, εκείνος, όπως πάντα, δέχτηκε μετά χαράς και αμέσως αρχίσαμε μαθήματα. Το ενδιαφέρον μου στράφηκε και προς άλλα είδη μουσικής, αλλά και προς άλλα παραδοσιακά όργανα. Μόλις είχε εμφανιστεί μπροστά μου ένας ολόκληρος μουσικός κόσμος τον οποίο ως τότε αγνοούσα.  Τα μαθήματα δεν άργησαν να πάρουν μια μορφή πρόβας, και οι πρόβες δεν άργησαν να γίνονται σιγά σιγά μικρές συναυλίες…  Είχα αρχίσει να γίνομαι κι εγώ ένα μέλος στο μουσικό σχήμα  «Λαβύρινθος» που ο  Ross είχε από χρόνια ιδρύσει και που είχε (και έχει) τόσα πολλά προσφέρει στην ελληνική και όχι μόνο μουσική.
Ο Λαβύρινθος είναι ένα  ανοικτό σχήμα που αποτελείται από έναν πυρήνα λίγων ανθρώπων και όλα αυτά τα χρόνια φιλοξενεί μεγάλους μουσικούς – δασκάλους που προέρχονται από μουσικές παραδόσεις κυρίως της Ανατολής, παρουσιάζοντας σε συναυλίες και ηχογραφήσεις ζωντανούς διαλόγους μουσικών και παραδόσεων, αξιοποιώντας τη δημιουργικότητα όλων των μελών. Όντας στο σχήμα αυτό, είχα τη μεγάλη τύχη να συν – πράττω με μουσικούς όπως o Ross Daly βέβαια, το Trio Chemirani, ο Βασίλης Σταυρακάκης, o Σωκράτης Σινόπουλος,  ο Necati Celik, O Mehmet Erenler, οι Huun Huur Tu, o Ballake Sissoko, ο Zohar Fresco, Ο Περικλής Παπαπετρόπουλος ο Χάρης Λαμπράκης, ο Hosein Arman και πολλοί άλλοι.

Ο Ρος μου είχε μιλήσει εν είδει σημείου αναφοράς στο Κρητικό λαούτο για τον Γιώργη τον Ξυλούρη, που εκείνα τα χρόνια ζούσε στην Αυστραλία, και ερχόταν μονάχα λίγους μήνες τα καλοκαίρια στην Ελλάδα. Σε ένα από αυτά του τα ταξίδια επιδίωξα και τον γνώρισα στην Αθήνα στο σπίτι του αδελφού του Λάμπη. Όταν βγάλαμε τα όργανα και παίξαμε, ένιωσα ότι η μουσική έβγαινε αβίαστα και φυσικά, σα να παίζαμε ήδη μαζί 40 χρόνια… όταν είπαμε να κάνουμε ένα διάλειμμα μετά από λίγο, είχαν ήδη περάσει τρείς ώρες… Σίγουρα η μέρα εκείνη έδειχνε πως η γνωριμία αυτή δεν ήταν καθόλου τυχαία…

Μετά από ενάμισυ χρόνο, ο Γιώργης με την οικογένεια εγκαταστάθηκαν στην Κρήτη, και μου πρότεινε να συνεργαστούμε. Έκτοτε παίζουμε μαζί σε συναυλίες και παραδοσιακά γλέντια, πράγμα το οποίο με έχει βοηθήσει πολύ στη γνώση και την κατανόηση σε βάθος της Κρητικής μουσικής, καθώς και του Κρητικού χορού. (Ασε που όποτε κι αν παίζουμε μαζί  – ή και όταν δεν παίζουμε- περνάμε φοβερά…)

Στο Λαβύρινθο οφείλω και τη γνωριμία μου με τον κορυφαίο μουσικό Bijan Chemirani, ο οποίος με προσκάλεσε το 2000 στην πρώτη μου επίσημη ηχογράφηση για το cd του με τίτλο Eos που κυκλοφόρησε στη Γαλλία, από εταιρία της Μασσαλίας. Ο Bijan εκτός από κορυφαίος μουσικός (και εγκάρδιος φίλος), έχει το χάρισμα να αντιμετωπίζει τη μουσική με πνεύμα ελεύθερο και άκρως δημιουργικό, και είναι ο πρώτος που με παρακίνησε να συν –  εργαστούμε , να συνθέσουμε και να ηχογραφήσουμε τα δικά μας κομμάτια . Έτσι χωρίς καλά καλά να το καταλάβω, αρχίσαμε το 2002 τις ηχογραφήσεις για το πρώτο μου cd (με τίτλο οι δικοί μου φίλοι), τις οποίες και τελειώσαμε σε τρείς μήνες. Οι guests του cd που με μεγάλη προθυμία ανταποκρίθηκαν (Γιώργης Ξυλούρης, Βασίλης Σταυρακάκης, Ross Daly, Χάρης Λαμπράκης, Hammidreza Khabazzi…) έδωσαν στο συνολικό ήχο  τέτοια πνοή που, για τα δεδομένα της Κρητικής δισκογραφίας έως τότε, το cd γνώρισε μεγάλη επιτυχία, και είναι το αγαπημένο πολλών μέχρι και σήμερα. Με την ήδη πολύ καλή πορεία που το cd του  Bijan «Eos» είχε διαγράψει στην αγορά της Γαλλίας, είχαμε εκεί μια πόρτα ανοικτή και για το δικό μου cd, την Εταιρία της Μασσαλίας (L’ empreinte Digitale) . Το cd δεν άργησε να εκδοθεί και στη Γαλλία, (Akri tou Dounia) εισπράττοντας διθυραμβικές κριτικές και διακρίσεις από το Γαλλικό τύπο.

Τη χρονιά εκείνη ο Αχιλλέας Περσίδης (κιθαρίστας και «λαουτιέρης») μου προτείνει να γίνω μέλος του σχήματός του «Νότιος Ήχος» στο οποίο έως τότε είχε παίξει ο δάσκαλός μου Ross Daly.  Τα κομμάτια του Αχιλλέα ήδη τα γνώριζα από τους δίσκους του, οπότε οι πρόβες ήταν λίγες, ευχάριστες και δημιουργικές. Τα live που κάναμε είχαν επιτυχία, και συγκαταλέγω την εμπειρία μου από το Νότιο Ήχο σε μια από τις πολυτιμότερες μουσικές εμπειρίες της καλλιτεχνικής μου πορείας. Έχω συμμετάσχει στις ηχογραφήσεις του τρίτου cd του Αχιλλέα και του Νότιου Ήχου, οι οποίες ελπίζω να εκδοθούν σύντομα, αν και έχω φόβους για το αντίθετο…

Μετά από ένα τόσο καλό δισκογραφικό ξεκίνημα με το Bijan Chemirani, χωρίς καλά καλά να έχει περάσει ούτε ένα εξάμηνο από την κυκλοφορία του πρώτου μου δίσκου, αρχίσαμε τις ηχογραφήσεις του επόμενου cd το οποίο αυτή τη φορά θα συνυπογράφαμε με το Bijan. Οι καλεσμένοι μουσικοί ήταν πάνω κάτω οι ίδιοι όπως και στο πρώτο, με την προσθήκη του Γάλλου φλαουτίστα Henri Tournier  και της Θεσσαλονικιάς τραγουδίστριας Μαρίας Σίμογλου, μιας φρέσκιας ζεστής και δύνατής φωνής που έδωσε στην ηχογράφηση ένα νέο αέρα.  To νέο cd με τίτλο Kismet κυκλοφόρησε μόλις ένα χρόνο μετά το πρώτο, με εξίσου καλές κριτικές και βραβεία σε Ελλάδα και Γαλλία.

Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς (2003) γίνομαι μέλος σε δύο σχήματα, στους «Παλύρρια» και στο σχήμα της Κρίστης Στασσινοπούλου. Ηλεκτρονικοί ήχοι που αναμειγνύονταν με φυσικά όργανα, δυνατά πατάρια, έντονα φώτα, καπνοί, όρθιο κοινό… Πολλές συναυλίες, πολλά ταξίδια. Και στα δύο σχήματα πέρασα υπέροχα, ζεστοί άνθρωποι με σεβασμό και χιούμορ…

Τον ερχόμενο χειμώνα (2004) ο συνθέτης Σταμάτης Σπανουδάκης αναζητά «λυράρη» για να παίξει στις συναυλίες του. Ο Τσίκο (Παναγιώτης Κατσικιώτης) που είναι ο παλαιότερος συνεργάτης του Σταμάτη και συμπαίκτης μου ήδη στο Νότιο Ήχο και στους Παλύρρια του λέει για μένα, του στέλνει τα cd μου ως δείγμα της δουλειάς και του ήχου μου. Ο συνθέτης με καλεί στις πρόβες για τις προσεχείς του εμφανίσεις. Η δουλειά μου δύσκολη, άβολες για τη λύρα θέσεις, και ψυχροπολεμικό κλίμα ανάμεσα στους Έλληνες κλασσικούς μουσικούς και μαέστρους και τον… Κρητικό αυτό με το παράξενο και ξεκούρδιστο όργανο που είχε πάνω του τα περισσότερα solos…   Μεγάλοι και επίσημοι χώροι (Albert Hall – London, Enescu Theater – Bucharest, Ηρώδειο, ΟΑΚΑ, Πεκίνο…) ωραίος ήχος, και πάνω απ’ όλα οι ευγενικές συνθέσεις του Σταμάτη, μερικές από τις οποίες είναι ήδη κομμάτι της ιστορίας της Ελληνικής μουσικής. Η καλλιτεχνική αυτή σχέση κρατά μέχρι και σήμερα, απαριθμώντας εκτός από τις σπουδαίες εμφανίσεις, το απρόβλεπτο, αστείρευτο και ριζοσπαστικό χιούμορ του Σταμάτη και τη συμμέτοχη μου στην ηχογράφηση δύο cd («Αλέξανδρος ΙΙ» και «Live in China»).

Φωτογραφικό υλικό